Begrijpend luisteren! Dat moeten we beter doen!
‘Wat kan papa nu doen?’ Zo maar een vraag die een leidster of juf kan stellen tijdens het voorlezen van een prentenboek aan de kinderen van groep 1 – 3 (4). Een goede vraag waarmee het denken van het kind gestimuleerd. Een vraag die je de oudere, betere kinderen zal stellen. Maar het aanwijzen van een tas in het prentenboek is ook een goede vraag. Voor jongere of minder ervaren kinderen. Door het stellen van goede denkvragen maken we verschillen tussen kinderen. Differentiëren! Het stellen van passende denkstimulerende vragen is best de moeite waard om over na te denken.
Het vormt één van de ingrediënten van ons begeleidingstraject begrijpend luisteren. Andere onderwerpen zijn het hardop denkend voordoen, interactief voorlezen, woordenschat, preteaching, enzovoort. Een compleet programma waarbij de nadruk ligt op de praktijk.
Tijdens en na de bijeenkomsten werkt iedere leerkracht aan een zelf gekozen prentenboek. Na de cursus krijgt elke deelnemer de beschikking over de bewerking van de mede- cursisten.
Gaandeweg de cursus zullen we ook ontdekken dat we vrijwel dezelfde stappen volgen als in een ideale les begrijpend lezen. Effectief begrijpend luisteren vormt een voorwaarde voor begrijpend lezen. Onmisbaar blijkt uit onderzoek, waaruit ook duidelijk wordt dat het huidige voorlezen van prentenboeken een upgrading verdient. Informatie bij Lex Gall lgall@onderwijsmetlev.nl of Wiebren de Jong wdejong@onderwijsmetlev.nl
Vogels en begrijpend lezen.
Vogels in de de lucht. Zag je de fout in de vorige zin? Meestal lezen we deze kleine foutjes niet. Vanuit onze ingebakken voorkennis weten we dat er nooit twee lidwoorden naast elkaar staan. Dus lezen we de twee lidwoorden niet. Niet erg, hoor. Wat wel belangrijk is, is die voorkennis. Het blijkt dat ervaren lezers volop gebruik maken van deze ingebakken kennis bij het lezen van teksten. Vlak voor het lezen van de tekst halen ze hun voorkennis naar voren.
Waar maken ervaren lezers nog meer gebruik van? Daar gaan we antwoorden op zoeken. Immers, als helder is wat ervaren lezers doen, weten we wat we kinderen moeten leren. LEV neemt de ervaren lezers tot uitgangspunt voor begrijpend lezen. En de tekst staat centraal in plaats van allerlei curieuze leesstrategieën. Doel is om leerkrachten toe te rusten opdat hun leerlingen begrijpend lezen leuk en uitdagend vinden. Toon lef en doe mee! Informatie bij Wiebren de Jong, wdejong@onderwijsmetlev.nl
Hardop denkend voordoen. Een kunst!
Voor sommige zaken kun je kinderen geen instructie geven. Bijvoorbeeld wat je moet doen als je een stukje tekst, een zin of een woord niet meer begrijpt. Je zegt wel tegen je leerlingen dat je terug moet lezen als je iets niet begrijpt. Maar deze instructie is kansloos en nietszeggend. Veel beter is het om hardop denkend aan de kinderen te vertellen wat er door je hoofd speelt. Je leest ‘Water kan meer dan één vorm aannemen.’ Je denkt hardop: ‘Dat begrijp ik niet….misschien staat het verder op.’ Je leest verder: ‘Sneeuw, ijs, regen en mist: het is allemaal water.’ Je denkt hardop: ‘O, kijk, sneeuw, ijs, regen en mist is steeds water, het zijn vormen van water. Oké’.
Een krachtig didactisch middel. Maar het is niet zo eenvoudig. Leerkrachten vervallen heel snel in het stellen van vragen aan kinderen. Leerkrachten doen het vaak ook te lang waardoor de aandacht verflauwt. Of ze kondigen hun hardop denken niet aan. Soms hebben ze het niet voorbereid, maken te grote stappen of weiden uit. Is het niet de moeite waard om eens stil te staan bij hardop denkend voordoen? Informatie bij Wiebren de Jong, wdejong@onderwijsmetlev.nl