In juni verscheen bovenstaande notitie met als doel om antwoord te geven op de vraag: Welke interventies zijn het meest effectief om in te zetten bij kinderen met (risico op) een leerachterstand, rekening houdend met de achtergrond van het kind.
Ook uit veel internationale studies blijkt dat leerlingen met een achterstand profiteren van extra lestijd. Een beroemde aanpak, die op dit moment ook inNederland wordt onderzocht, is de zogenaamde dubbele dosis-aanpak. Leerlingen met een achterstand in rekenen of taal krijgen een half jaar lang het dubbele aantal lesuren in dat vak. Als deze uren ingevuld worden met reguliere lesmethoden die met maatwerk gericht zijn op de exacte achterstand van het kind, leveren ze resultaat op. Kinderen gaan aantoonbaar beter rekenen en lezen. Hoe groter de leerachterstanden, des te meer extra lessen opleveren.
Wat zijn effectieve interventies? De belangrijkste tips op een rij
Zet een goede docent voor de klas.
Dit maakt veel uit voor wat een kind leert. Dat geldt voor alle kinderen en dus ook voor kinderen met een lage SES. Kies hierbij niet speciaal voor docenten die cognitief uitblinken, maar voor docenten die goed kunnen interacteren met kinderen. Werk beginnende docenten goed in. Verhoog de leerling-interactie-vaardigheden van bestaande docenten via coaching en feedback.
Geef kleuters uit achterstandsposities extra reguliere lessen.
Geef kinderen met een leerachterstand in bijvoorbeeld rekenen of taal dubbele dosis-maatwerklessen.
Geef geen extra lessen die ver staan van de reguliere praktijk en waarvan onduidelijk is of ze effect hebben. Geef zeker geen extra lessen aan kwetsbare kinderen met een kleine leerachterstand die ze krijgen op grond van het feit dat ze te weinig presteerden. Kies bij digitale extra lessen adaptieve en motiverende programma’s.
Zet assistenten in voor onderwijsinhoudelijke taken.
Alleen als assistenten onderwijsinhoudelijke taken hebben, verbeteren ze de leerprestaties.
Verklein de klas.
Doe dit vooral voor kinderen uit gezinnen met een laag inkomen, een migratieachtergrond en/of in klassen met een zwakke (bijvoorbeeld nog onervaren) docent.
Daag kinderen uit.
Stel uitdagende eisen aan alle kinderen.
Zet een zomerschool op en ga daarin veel lezen met kinderen.
Een zomerschool gericht op lezen voorkomt kennisverlies in de vakantie. Een jaar na de zomerschool lezen kinderen nog steeds beter dan als ze niet naar de zomerschool zouden zijn gegaan.
Stimuleer kinderen thuis te lezen in de zomervakantie.
Met name voor laagpresteerders en kinderen uit gezinnen waar weinig gelezen wordt is dit effectief om verlies van kennis in de vakantie tegen te gaan.
Stimuleer en ondersteun ouders samen met het kind te leren.
Stuur ouders berichtjes met concrete tips, afgestemd op hun kind